Kraje Afryki

Afryka jest drugim co do wielkości i drugim pod względem liczby ludności kontynentem na świecie po Azji w obu aspektach. Mając powierzchnię około 30,3 mln km.² (11,7 mln mil kw.), w tym przyległe wyspy, obejmuje 20% powierzchni lądowej Ziemi i 6% jej całkowitej powierzchni, z 1,4 miliarda ludzi według stanu na 2021 rok, co stanowi około 18% ludności świata. Ludność Afryki jest najmłodsza spośród wszystkich kontynentów – średni wiek w 2012 roku wynosił 19,7 lat, podczas gdy średni wiek na świecie wynosił 30,4 roku. Pomimo szerokiej gamy zasobów naturalnych, Afryka jest najbiedniejszym kontynentem pod względem PKB na mieszkańca i drugim najbiedniejszym pod względem całkowitego bogactwa po Oceanii. Naukowcy wiążą to z różnymi czynnikami, w tym geografią, klimatem, kolonializmem, zimną wojną, brakiem demokracji i korupcją. Pomimo niskiej koncentracji bogactwa, niedawny wzrost gospodarczy oraz duża i młoda populacja czynią Afrykę ważnym rynkiem gospodarczym w szerszym kontekście globalnym.

Kontynent oblewają Morze Śródziemne na północy, przesmyk Sueski i Morze Czerwone na północnym wschodzie, Ocean Indyjski na południowym wschodzie oraz Ocean Atlantycki na zachodzie. Kontynent obejmuje Madagaskar i różne archipelagi. W jego skład wchodzi 54 w pełni uznane suwerenne państwa, osiem terytoriów i dwa de facto niezależne państwa o ograniczonym lub braku uznania. Algieria jest największym krajem Afryki pod względem powierzchni, a Nigeria jest największa pod względem liczby ludności. Kraje afrykańskie współpracują poprzez utworzenie Unii Afrykańskiej z siedzibą w Addis Abebie.

Afryka leży między równikiem a południkiem zerowym. Jest to jedyny kontynent rozciągający się od północnej strefy umiarkowanej do południowej strefy umiarkowanej. Większa część kontynentu i jego państw znajduje się na półkuli północnej, z znaczną częścią i liczbą państw na półkuli południowej. Większość kontynentu leży w strefie tropikalnej, z wyjątkiem znacznej części Sahary Zachodniej, Algierii, Libii i Egiptu, północnego krańca Mauretanii oraz całych terytoriów Maroka, Ceuty, Melilli i Tunezji, które z kolei znajdują się powyżej Zwrotnika Raka, w północnej strefie umiarkowanej. Na drugim krańcu kontynentu południowa Namibia, południowa Botswana, duże obszary Republiki Południowej Afryki, całe terytoria Lesotho i Eswatini oraz południowe krańce Mozambiku i Madagaskaru znajdują się poniżej Zwrotnika Koziorożca, w południowej strefie umiarkowanej.

Afryka jest bardzo bioróżnorodna – to kontynent z największą liczbą gatunków megafauny, ponieważ najmniej ucierpiał w wyniku wymierania megafauny plejstoceńskiej. Jednak Afryka jest również silnie dotknięta szerokim zakresem problemów środowiskowych, w tym pustynnieniem, wylesianiem, niedoborem wody i zanieczyszczeniem. Oczekuje się, że te utrwalone problemy środowiskowe będą się nasilać wraz z postępującymi zmianami klimatu. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu ONZ uznał Afrykę za kontynent najbardziej narażony na zmiany klimatu.

Historia Afryki jest długa, złożona i często niedoceniana przez światową społeczność historyczną. Afryka, zwłaszcza Afryka Wschodnia, jest uznawana za kolebkę ludzkości. Najwcześniejsze hominidy i ich przodkowie datowane są na około 7 milionów lat temu. Współczesne szczątki ludzkie znalezione w Etiopii, Republice Południowej Afryki i Maroku datowane są odpowiednio na około 233 000, 259 000 i 300 000 lat temu, a uważa się, że Homo sapiens pojawił się w Afryce około 350 000–260 000 lat temu. Afryka jest również uważana przez antropologów za najbardziej zróżnicowany genetycznie kontynent w wyniku najdłuższego okresu zasiedlenia.

Wczesne cywilizacje ludzkie, takie jak Starożytny Egipt i Kartagina, powstały w Afryce Północnej. Po długiej i złożonej historii cywilizacji, migracji i handlu, Afryka stała się domem dla dużej różnorodności grup etnicznych, kultur i języków. W ciągu ostatnich 400 lat wpływy europejskie na kontynencie wzrosły. Począwszy od XVI wieku, było to spowodowane handlem, w tym transatlantyckim handlem niewolnikami, który stworzył dużą afrykańską diasporę w obu Amerykach. Od końca XIX wieku do początku XX wieku kraje europejskie skolonizowały prawie całą Afrykę, osiągając punkt, w którym tylko Etiopia i Liberia były niezależnymi państwami. Większość obecnych państw Afryki powstała w wyniku procesu dekolonizacji po II wojnie światowej.